มารู้จักกับ palliative care

palliative care

การรักษาในทุกวันนี้มีความเปลี่ยนแปลงจากในอดีตเป็นอย่างมาก เนื่องจากลักษณะของโรคภายในชุมชนนั้นเปลี่ยนไป สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข มีการจัดทำสถิติของผู้ป่วยโรคมะเร็งในประเทศไทยตั้งแต่ปี พ.ศ 2546 ถึง 2550 ว่ามีอัตราเป็น 84.9 ของ 100,000 คน อีกครั้งยังมีการเพิ่มจำนวนผู้ป่วยที่มากขึ้นในทุก ปี ทำให้ต้องมีการรักษารูปแบบใหม่อย่าง palliative care กล่าวถึงการรักษาในรูปแบบนี้ให้ได้รู้จัก 

 

palliative care เป็นการรักษาในรูปแบบใด 

ในการรักษาทางการแพทย์แบบ palliative care การรักษาสมัยใหม่ที่เหมาะกับป่วยระยะสุดท้ายโดยเฉพาะผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็ง หรือที่เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าการรักษาแบบประคับประคอง ซึ่งโรคมะเร็งเป็นโรคที่ทำให้คนไทยเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ หรือมีโอกาสที่จะรักษาให้หายได้ยากมาก คนส่วนใหญ่ที่เป็นโรคนี้จึงถึงแก่ชีวิตกันทั้งนั้น ทำให้ต้องมีรักษาในระยะสุดท้าย ซึ่งหลักการการรักษาแบบ palliative care สามารถกล่าวได้ดังต่อไปนี้ 

  • ดูแลคนที่เป็นผู้ป่วยรวมถึงครอบครัว เมื่อไหร่ก็ตามที่หนึ่งในครอบครัวมีความเจ็บป่วย ก็จะส่งผลต่อสุขภาพของคนอื่น ในครอบครัวด้วยเช่นกัน เพราะฉะนั้นจึงต้องดูแลทุกคนในครอบครัวที่ติดเชื้อโรค 
  • ตามหลักปรัชญากับการดูแลผู้ป่วยนั้นจะไม่มีการนำความรู้หรือเครื่องมือทางการแพทย์มาใช้งาน หรือการยื้อผู้ป่วยให้ทรมานมากยิ่งขึ้นกว่าเดิม ซึ่งไม่ทำให้คุณภาพชีวิตผู้ป่วยเพิ่มขึ้นแต่อย่างใด แต่ก็ไม่ใช่การเร่งผู้ป่วยเสียชีวิตก่อนกำหนด 
  • ในระยะแรกให้ดูแลอย่างต่อเนื่อง จนกว่าผู้ป่วยจะเสียชีวิต 
  • ดูแลแบบองค์รวม ไม่ว่าจะเป็นจิตใจ ร่างกาย จิตวิญญาณ และสังคม 
  • เคารพสิทธิของครอบครัวและผู้ป่วยโดยแจ้งข้อมูลเกี่ยวกับการเจ็บป่วยที่เป็นความจริงให้ได้รับทราบ เพื่อให้ครอบครัวของผู้ป่วยและตัวผู้ป่วยเองได้มีการตัดสินใจร่วมกันในเรื่องของเป้าหมายและแนวทางการดูแล อีกทั้งยังมีเรื่องของศาสนาและความเชื่อของครอบครัวและผู้ป่วยด้วย  
  • ทีมสหวิชาชีพจะเป็นผู้ทำหน้าที่ดูแลผู้ป่วย รวมถึงประสานงานกับสาธารณสุขในหลาย ๆ สาขา จุดประสงค์คือการช่วยให้คุณภาพชีวิตผู้ป่วยรวมถึงครอบครัวผู้ป่วยดีขึ้นกว่าเดิมให้ได้มากที่สุด แล้วยังมีความตระหนักถึงครอบครัวผู้ป่วยว่าเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญของทีม  

 

จากบทความจะเห็นได้ว่า palliative care เป็นการรักษาผู้ป่วยแบบประคับประคองหรือก็คือการรักษาผู้ป่วยในระยะสุดท้ายของชีวิต ซึ่งการที่ใช้วิธีรักษาแบบนี้จะรักษาแบบองค์รวม ไม่เพียงแต่กับผู้ป่วยเท่านั้น ยังรวมถึงถึงครอบครัวของผู้ป่วยอีกด้วย ทั้งยังเคารพสิทธิการตัดสินใจของทั้งสองฝ่ายระหว่างผู้ป่วยและครอบครัวที่จะปรึกษาหารือถึงการดูแลว่าควรทำอย่างไรต่อไปนะเวลาที่เหลืออยู่ก่อนผู้ป่วยจะสิ้นใจด้วย